Phần 1: Độ đục, tổng chất rắn lơ lửng & độ trong của nước

Tổng chất rắn lơ lửng là gì? dem vi sinh mbbr

Cả hai chất hữu cơ và vô cơ ở mọi kích thước có thể góp phần vào nồng độ chất rắn lơ lửng.

Tổng chất rắn lơ lửng (TSS- Total Suspended Solids) là các hạt lớn hơn 2 micron tìm thấy trong nước, nhỏ hơn 2 micron được coi là chất rắn hòa tan. Hầu hết các chất rắn lơ lửng được hình thành từ các chất vô cơ, dù vi khuẩn và tảo cũng có thể đóng góp cho các chất rắn.

Những chất rắn này bao gồm mọi thứ trôi nổi lơ lững trong nước, từ trầm tích, bùn, cát và tảo. Chất hữu cơ từ các vật liệu phân hủy cũng có thể góp phần vào nồng độ TSS. Như tảo, thực vật và động vật phân hủy, quá trình phân hủy cho phép các hạt hữu cơ nhỏ phá vỡ đi và nhập kết lại thành chất rắn lơ lửng kết tủa. Ngay cả hóa chất cũng được coi là một hình thức của chất rắn lơ lửng. TSS là một yếu tố quan trọng trong nước giúp có giải pháp xử lý hiệu quả.

Một số trầm tích sẽ lắng xuống đáy nước, trong khi những chất rắn khác vẫn còn lơ lững trong nước.

Một số chất rắn lơ lửng có thể lắng thành trầm tích ở đáy trong một khoảng thời gian nhất định. Những hạt nặng như sỏi và cát thường trú bên ngoài trước khi chúng vào một khu vực của dòng chảy thấp hoặc không có.  Các hạt mà không lắng được gọi là keo hoặc chất rắn không thể lắng-chất rắn lơ lững. Các chất rắn lơ lửng này hoặc là quá nhỏ hoặc quá nhẹ để lắng xuống đáy .

Độ đục là gì? gia the dem vi sinh mbbr

Con sông này nợ xuất hiện bùn ở mức độ đục cao.

Độ đục thể hiện tính quang học của nguồn nước, ảnh hưởng đến cái nhìn vật lý của nước. Chất rắn lơ lửng và vật chất có màu hòa tan làm giảm độ trong của nước. Độ đục thường được sử dụng như là một chỉ số về chất lượng nước dựa vào sự trong suốt của nước và tổng số ước tính chất rắn lơ lửng trong nước.

Độ đục của nước dựa vào lượng ánh sáng bị tán xạ bởi các hạt. Càng nhiều hạt cặn lơ lững hiện diện trong nước thì ánh sáng cang bị phân tán khi qua nước. Như vậy, độ đục và tổng chất rắn lơ lửng có liên quan. Tuy nhiên, độ đục không phải là một phép đo trực tiếp của tổng số chất rắn lơ lửng trong nước. Thay vào đó, như một biện pháp làm trong nước tương đối, độ đục thường được sử dụng để chỉ ra những thay đổi nồng độ tổng chất rắn lơ lửng trong nước mà không cần cung cấp một phép đo chính xác các chất rắn.

Từ phân hủy thảm thực vật làm nước có màu đỏ trên dòng sông này.

Độ đục có thể do phù sa như bùn hoặc đất sét, vật liệu vô cơ, các chất hữu cơ như tảo, sinh vật phù du và các vật liệu phân rã. Ngoài các chất rắn lơ lửng, độ đục có thể do hòa tan chất hữu cơ (CDOM), huỳnh quang hòa tan chất hữu cơ (FDOM) và thuốc nhuộm. CDOM có màu trà phát sinh từ các nhà máy mục nát và lá dưới nước do sản sinh của tannin và các phân tử khác.

Màu này thường được tìm thấy trong các đầm lầy, vùng đất ngập nước hoặc các vùng nước với lượng lớn sự mục nát thảm thực vật trong nước. CDOM có thể khiến nước xuất hiện màu đỏ hoặc nâu, tùy thuộc vào loại cây hoặc lá. Những chất hòa tan khác có thể là quá nhỏ để được tính vào nồng độ chất rắn lơ lửng, nhưng chúng vẫn là một phần của một phép đo độ đục khi chúng ảnh hưởng độ trong của nước.

Độ trong của nước là gì?  gia the dem vi sinh di dong mbbr

Nước biển thường trong hơn so với nước ngọt do ảnh hưởng của độ mặn đến chất rắn lơ lửng.

Độ trong của nước là một đặc tính vật lý của nước sạch. Độ trong của nước được xác định bởi độ sâu mà ánh sáng mặt trời xuyên thấu qua nước. Độ sâu ánh sáng mặt trời trong nước được gọi là vùng photic. Nước càng trong thì vùng photic càng sâu. Vùng photic có độ sâu tối đa 200 m dựa trên những đặc tính hấp thụ ánh sáng của nước.

Độ trong của nước có liên quan trực tiếp đến độ đục, độ đục như là một phép đo độ trong của nước. Sự trong suốt của nước bị ảnh hưởng bởi số lượng của ánh sáng mặt trời, hạt lơ lửng trong nước và chất rắn hòa tan như màu của chất hữu cơ (CDOM) hiện diện trong nước.

Ion muối có thể tạo ra các hạt lơ lữn để keo tụ và lắng xuống nguồn nước.

Độ mặn cũng ảnh hưởng đến độ trong của nước. Điều này là do ảnh hưởng các ion của muối hút và lắng các hạt lơ lửng. Nói cách khác, các ion muối hút các hạt lơ lửng và liên kết chúng lại với nhau làm tăng trọng lượng của chúng và do đó làm tăng khả năng lắng của chúng do trọng lực tăng. Do cơ chế này, các đại dương và các cửa sông có xu hướng có độ trong cao hơn so với hồ và sông ngòi. 

Ths. Nguyễn Minh Trí lược dịch